Folik asit, suda eriyen B grubu vitaminlerden birisi olup doğal olarak bulunan FOLAT'ın sentetik formu olarak isimlendirilmektedir. Folik asit demir gibi vücut için temel bir maddedir ve önemli fonksiyonlara sahiptir.
Normal sinir gelişimi ve beyin fonksiyonlarının sağlanmasında folik asitin rolü: Folik asit eksikliğinde homosistein düzeyinin artması, dopamin salgılayan beyin hücrelerinin azalmasına ve bunun sonucunda da çeşitli nörolojik bozuklukların gelişmesine yol açmaktadır.
En sık görülen konjenital folat metabolizması bozukluğudur. MTHFR geninde en sık rastlanan polimorfizm C677T’dir ve görülme sıklığı %2-16 arasında değişmektedir. Hastalarda yüksek homosistein ve düşük folik asit düzeyi saptanmaktadır.
Folat en fazla karaciğer, böbrek, portakal suyu, ıspanak olmak üzere birçok yiyecekte bulunmaktadır. . Anne sütü yeterli miktarda folat içerirken, ısı ile sterilize edilmiş inek sütünde folat miktarı azalmıştır. Keçi sütünde çok az miktarda folat bulunmaktadır. Gıdalarda bulunan folat, oksidasyona ve ışığa duyarlıdır, pişirme sırasında kısmen parçalanır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen günlük folat ihtiyacı süt çocuklarında 3.6 ug/kg, 1-6 yaş arasındaki çocuklarda 3.3 ug/kg , erişkinlerde 3.1 ug/kg’dır. Kadınlarda 150 ug/gün erkeklerde ise 200 ug/gün’dür. Yenidoğan bebeklerde , hamilelerde, laktasyon döneminde , malabsorbsiyon durumlarında, antiepileptik ve oral kontraseptif kullananlarda, hemolitik anemilerde folat ihtiyacı artmıştır.
Yeşim Temel Özcan
Diyetisyen/GAPS practitioner